"Τίποτα δεν συμβαίνει δίχως συν - πλοκή αρμονική ή επιθετική. Και τελικά είναι θέμα ρυθμού στο να καταλήξει η πάλη, χορός. Είναι από αυτούς τους βασικούς νόμους της ζωής που κάνουν τον πόλεμο των βατράχων και των ποντικών διαχρονικό". Αυτό υποστηρίζει στην "Αυγή" η αφηγήτρια Αγνή Στρουμπούλη, που μετέφρασε και ζωντανεύει από τις 8 Φεβρουαρίου και κάθε Κυριακή στη μία το μεσημέρι στη σκηνή του Θεάτρου Μεταξουργείο, την περίφημη μάχη ποντικών και βατράχων, γνωστή ως "Βατραχομυομαχία".
"Η ζωή πραγματώνεται με συμπλοκή""Καθώς είμαι αρκετά ασκημένη στην προφορικότητα, άρχισα να μεταφράζω τη 'Βατραχομυομαχία' σε μια ρέουσα νεοελληνική γλώσσα, σβήνοντας και γράφοντας σχεδόν έναν χρόνο. Αποφάσισα να 'απαγγείλω' το κείμενο και, όταν αυτό περνά στο στόμα, συνεργάζονται θαυμάσια λόγος και ακοή, ψαλιδίζονται κακοηχήσεις, αστοχίες, πιθανές παρανοήσεις, έως ότου το κείμενο ανοίξει τους χυμούς του. Εκεί αρχίζουν τα θαύματα".
* Ποιο είναι το χαρακτηριστικό της "Βατραχομυομαχίας";
Ότι δεν υπάρχουν πρόσωπα, παρά μονάχα Ποντικοί, Βάτραχοι, Θεοί, Kαβούρια, Nεροφίδα. Άρα είναι ελεύθερο το πεδίο για ταυτίσεις με τ' ανθρώπινα.
* Πρόκειται για μια παρωδία της Ιλιάδας;
Είναι μια ανατροπή του επικού, του ηρωικού στοιχείου, άρα μια πιο ανθρώπινη θεώρηση της ζωής. Μέσα σε μια μέρα συμβαίνει ό,τι γίνεται στην Ιλιάδα σε εννέα χρόνια. Και σε μια ώρα συμβαίνει ό,τι σε μια μέρα... και ούτω καθ' εξής. Η πολυμορφία της ζωής συμπυκνώνεται σε κάθε κλάσμα του χρόνου και όλες οι ενέργειες που μοιράζονται σε θεούς και γένη συνυπάρχουν μέσα μας. Έτσι μπορούμε να μιλάμε για συμπλοκή ανάμεσα στα ετερόκλητα στοιχεία του εαυτού μας.
* Ποια είναι τα πρόσωπα του έργου;
Πρώτος και καλύτερος ο Ποιητής. Για να μιλήσω, ή καλύτερα να τραγουδήσω, πρέπει να μου δοθεί η χάρη. Έχω τη δυνατότητα αλλά, για να δημιουργήσω, χρειάζομαι τη θεία μέθη.
Παρουσιάζεται πρώτος ο Ποντικός. Αφελής, παιχνιδιάρης, φιλήδονος, λαίμαργος, εξ ου και αθώος, γιατί είναι εκτεθειμένος στις επιθυμίες του. Τα ονόματα των Ποντικών έχουν να κάνουν όλα, πλην ενός, με το φαγητό. Ο Τρωγλοδύτης μόνο διαφεύγει απ' αυτόν τον κανόνα και χώνεται σε τρύπες, ενώ όλοι οι άλλοι τρώνε, γλείφουν πιάτα, ροκανίζουν, γι' αυτό και ονομάζονται Αρτοφάγος, Τυρογλύφος, Τυροφάγος, Μεριδάρπαξ, Σιτοφάγος... κ.ο.κ.
Όταν, λοιπόν αυτοπαρουσιάζεται ο Ψιχάρπαξ, ο Ποντικός που αρπάζει τα ψίχουλα στον Βάτραχο, πάει να τον καταπλήξει με την καταγωγή και τις πολεμικές αρετές του, αλλά τελικά τον παρασύρει ο αυθορμητισμός και εξομολογείται τους φόβους, τις αγωνίες, τις αδυναμίες του.
Ο Βάτραχος, φουσκωμένος από περηφάνια, κάνει επίδειξη κοινωνικής καταγωγής, ικανοτήτων και ευθύς εξ αρχής τοποθετεί τον εαυτό του ψηλά, ώστε, μπορεί αυτός να κρίνει τους άλλους ή να τους προσφέρει ικανοποιήσεις. Φιλόδοξος, επιφυλακτικός, ψεύτης, εκδικητικός. Τα ονόματα των βατράχων, πλην δύο, προσδιορίζουν χαρακτηριστικά της εμφάνισής τους Πρασσαίος, δηλαδή πράσινος σαν το πράσσο, του χαρακτήρα τους, Οριγανίων, με οργίλο βλέμμα, της διαβίωσής τους, Βορβοροκοίτης, που πλαγιάζει στον βούρκο κ.λπ. Μόνο δύο μάς προδίδουν τις γαστριμαργικές προτιμήσεις τους, ο Σευτλαίος, που τρώει κοκκινογούλια, και ο Κραμβοφάγος, που τρώει λάχανα.
Η Nεροφίδα πάλι παρουσιάζεται ως μια Τύχη, ένα συμβάν που επιτρέπει να απογυμνωθούν οι χαρακτήρες κι έτσι να προχωρήσει η δράση.
* Πώς καταλήγει η αφήγηση;
Μπροστά στον κίνδυνο ν' αφανιστούν ολωσδιόλου οι Βάτραχοι, αναγκάζεται ο Δίας να παρέμβει και στέλνει τον κεραυνό αλλά και τα καβούρια ως τανκς. Τίποτα δεν πρέπει ν' αφανιστεί, η ζωή χρειάζεται όλα τα στοιχεία, γι' αυτό προχωράει με αντιφάσεις. Αυτά, λοιπόν, τα καβούρια « τα καταφοβήθηκαν οι Ποντικοί οι δειλοί.
* Το συμπέρασμα;
Όσο ανασαίνεις, δεν πρέπει να παρατάς ποτέ τη μάχη, τον αγώνα. Είπαμε, η ζωή πραγματώνεται με συμπλοκή.
Μάνια Ζούση "ΑΥΓΗ" 8/2/2015
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου